ถาม : คุณ TCB ครับ สายพาน ที่โรงงานของผมใช้ไปใช้มารู้สึกว่ามันจะยาวขึ้นๆ ผมเข้าใจผิด รึ เปล่าหรือผู้ผลิตแถมให้หรือผีหลอกผมกันแน่ครับ?
ตอบ : ตามธรรมชาติของวัสดุเมื่อมีแรงมากระทำ ก็ต้องมีการยืดการหด ขึ้นอยู่กับว่าแรงที่ กระทำนั้นเป็นแรงดึงหรือแรงอัด กรณี สายพาน ที่ถามมาแรงที่กระทำบน สายพาน เป็นแรงดึงครับ ดังนั้นเมื่อเป็นแรงดึง สายพาน ก็จะยืดครับ ส่วนจะยืดแล้วหยุดยืดแล้วยานหรือยืดแล้วยืดเลยมันก็ ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัยเช่นขึ้นอยู่กับวัสดุที่ใช้ทำ สายพาน ขึ้นอยู่กับชนิดและลักษณะของแรงที่มา กระทำต่อ สายพาน ด้วยครับ
ถาม : ผมชักงงแล้วสิครับว่า สายพาน มีทั้งยืดแล้วยืดเลยยืดแล้วหดคืนได้ด้วยมันเป็นยังไงกันแน่ ครับ ?
ตอบ : อ๋อ ค่อยๆตามมานะครับ ผมจะอธิบายให้เข้าใจง่ายๆเกี่ยวกับการยืดของ สายพาน มันยืด ได้หดได้หลายลักษณะดังนี้ครับ
1.ยืดแล้วหดตัวกลับมาเท่าเดิมหรือใกล้เคียงของเดิมมาก ลักษณะนี้เกิดจาก สายพาน ถูกดึงแล้วปล่อยและแรงดึงนั้น อยู่ในช่วงที่สายพานสามารถ ยืดหยุ่นรองรับแรงดึงไว้ได้ในช่วงแรก ที่สายพานถูกดึงมันก็จะยืดยาวออกไปเช่น หยุดเดินเครื่อง แต่ เมื่อ แรงดึงนั้นหมดไปสายพาน ก็จะหดตัวกลับมาเท่าเดิม หรือใกล้เคียงกับความยาวเดิม มาก แรง ดึง ลักษณะนี้ อาจเกิดขึ้น ตอนสตาร์ท เพื่อให้สายพานเริ่มทำงาน หรือตอนที่เร่งความเร็ว (Accelerate fast) ภาษาทางด้านวิชาการเรียก การยืดหด ของ สายพาน นี้ ว่า Elastic stretch เปรียบได้ง่ายๆ คล้ายๆ กับเมื่อเราดึงยางหนังสติ๊กมันก็ยืดออก เมื่อปล่อยมันก็กลับมาสภาพเดิม ฉันใดก็ฉันนั้น
รูปที่ 1 แสดงลักษณะของการดึงของ สายพาน เนื่องจากการหมุนของ Pulley
2.ยืดแล้วยืดเลย การยืดนี้เกิดขึ้นภายในชั้นผ้าใบรับแรง(Fabric) ปัจจัย ที่ทำให้ยืดเช่น จะยืดมากจะยืดน้อย ขึ้น อยู่กับลักษณะการถักทอของผ้าใบรับแรง มากกว่าชนิดของวัสดุที่ใช้ทำผ้าใบชั้นผ้าใบจะถูกถักทอ ด้วยเส้นด้าย ทั้งแนวยาว (Wrap) และ แนวขวาง (Weft) ด้ายในแนวยาวจะเป็นส่วนที่รองรับแรง ดึงโดยตรงจะยืดออกทำให้ความยาวของ สายพาน เพิ่มขึ้นไม่สามารถหดลงเท่าเดิมได้เรียกว่า construction stretch
รูปที่ 2 แสดงลักษณะของการเก็บสายพานส่วนที่ยืดด้วย Belt Take-Up
บทสรุปสำหรับคำถามนี้
สายพาน เมื่อนำมาใช้งานแล้วต้องมีการยืดตัวแน่นอน การยืดตัว เป็นผลทำให้ สายพาน มีความยาวเพิ่มขึ้น ความยาวส่วนที่เพิ่มขึ้นนี้เป็นผลรวมของการยืดตัวของโครงสร้างผ้าใบ (Fabric structure) รวมกับ การยืดตัว บางส่วนของ Elastic Stretch และ Constructional Stretch รวมกัน เป็นส่วนที่ยืดถาวรไม่สามารถคืนสภาพได้ครับ..........
“...เลือกสายพานไทยไว้ดูและระบบสายพานลำเลียงของท่าน เพราะด้วยอุดมการณ์ที่ยึดมั่นในอุดมการณ์
และของทีมงาน ท่านจะวางใจได้ว่าระบบของท่านจะไม่สะดุด เพราะสายพานหยุดเดิน...”
หรือติดต่อ.......